Vampire Energy: hoe telefoonopladers bijdragen aan energieverspilling
Je haalt je telefoon eruit, loopt weg en laat de oplader in het stopcontact zitten. Geen probleem, toch? Het verbruikt toch geen stroom... of wel?
Deze veelvoorkomende gewoonte is een van de meest sluwe bronnen van wat deskundigen 'vampierenergie" — stroomverbruik door apparaten, zelfs wanneer ze uit staan of niet actief in gebruik zijn. Uw telefoonoplader kan, wanneer deze in het stopcontact blijft zitten, stil elektriciteit verbruiken en uw energierekening verhogen zonder dat u het doorheeft.
Verbruiken opladers echt stroom als ze niet worden gebruikt?
Ja. De meeste telefoon- en laptopladers verbruiken een kleine hoeveelheid standby-stroom, zelfs als ze geen apparaat opladen. Het kan zijn dat 0,5 tot 2,0 watt, maar na verloop van tijd en over meerdere opladers loopt het aantal op.
Denk aan je huis: één oplader in de woonkamer, één naast je bed en nog één in de keuken. Je haalt ze zelden uit het stopcontact. Vermenigvuldig dat nu eens met miljoenen huishoudens. Dat is een aanzienlijk collectief energieverbruik door apparaten die je niet eens gebruikt.
Hoe ontstaat vampierenergie?
In elke oplader zit een kleine transformator en een circuitsysteem dat de elektriciteit uit het stopcontact (AC) omzet in de elektriciteit die uw telefoon nodig heeft (DC).
Zelfs als je apparaat niet is aangesloten, blijven deze componenten gedeeltelijk actief. Waarom? Ze zijn zo ontworpen dat ze direct reageren zodra je een apparaat aansluit, net als een auto die stationair draait en wacht om te accelereren. Die constante paraatheid betekent dat de oplader nog steeds een klein beetje stroom uit het stopcontact haalt.
Sommige moderne opladers, ook wel "slimme laders" genoemd, zijn ontworpen om geen stroom meer te verbruiken wanneer ze niet in gebruik zijn. Ze zijn voorzien van energiebesparende componenten die het stroomverbruik tijdens inactiviteit verminderen of volledig uitschakelen. Veel goedkope of generieke laders hebben deze functie echter niet en blijven op de achtergrond stroom verspillen.
Praktische stappen om vampierenergie te elimineren
◈ Haal ongebruikte opladers uit het stopcontact
Het is de eenvoudigste oplossing: trek de stekker eruit wanneer je apparaat volledig is opgeladen of wanneer je het niet gebruikt. Door de opladers volledig uit het stopcontact te halen, wordt de stroom van standby-stroom volledig afgesloten. Het lijkt misschien klein, maar deze kleine veranderingen stapelen zich na verloop van tijd op, vooral in huishoudens met meerdere apparaten.
◈ Gebruik een stekkerdoos
Met stekkerdozen kun je meerdere opladers of apparaten met één schakelaar bedienen. In plaats van elk apparaat afzonderlijk los te koppelen, kun je de hele groep – bureau-opstelling, entertainmentsysteem of laadstation – met één druk op de knop uitschakelen. Het is snel, handig en vermindert het energieverbruik.
◈ Gebruik slimme stekkers
Slimme stekkers maken energiebesparing nog eenvoudiger. Met planningsfuncties en toegang op afstand via je telefoon bepaal je zelf wanneer een apparaat stroom krijgt, zelfs als je niet thuis bent. Ben je vergeten je oplader uit het stopcontact te halen voordat je wegging? Geen probleem – schakel hem gewoon uit via je app. Sommige modellen monitoren zelfs je energieverbruik, zodat je energievreters kunt opsporen.
◈ Kies energiezuinige opladers
Investeer in wandladers die voldoen aan energiebesparende normen zoals Energy Star, CE of RoHS. Deze modellen worden getest om te garanderen dat ze minder stroom verbruiken in rust en over het algemeen veiliger zijn. Vermijd generieke merken zonder certificering: ze zijn misschien goedkoper in aanschaf, maar verbruiken vaak meer energie en brengen veiligheidsrisico's met zich mee.
◈ Bewustzijn vergroten
Veel mensen realiseren zich niet dat hun apparaten die niet op het stopcontact zijn aangesloten, nog steeds stroom verbruiken. Door te delen wat je hebt geleerd, kun je anderen ook helpen om slimmer met energie om te gaan. Het is een kleine stap met een grote impact, vooral in gedeelde ruimtes zoals kantoren, huizen en scholen, waar veel apparaten de hele dag op het stopcontact zijn aangesloten.
De volgende keer dat u uw telefoon uit het stopcontact haalt, ga dan nog een stap verder en haal ook de oplader eruit.
Heb je je opladers de hele dag aan het stopcontact laten zitten? Tijd om die gewoonte te doorbreken. Deel dit met iemand die er misschien wel een geheugensteuntje bij nodig heeft.